พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์

พระธรรมปิฎก (ป. อ. ปยุตฺโต)

หมวด ม

มงคล

festivity; good omen; auspice; auspicious ceremony; (the thirty-eight) blessings. Adj. auspicious.

มณฑป

a pavilion; temporary shed; square spired pavilion.

มทะ

intoxication; pride; sexual excess.

มนต์, มนตร์

a charm; spell; incantation; sacred or magical formula or invocation; verbal formulas used as incantations in the magic of sound. ดู สวดมนต์.

มนะ, มโน

mind; thinking function; thinking faculty.

มนสิการ

attention; pondering; attentiveness; advertence; mental application; reflection.

มนุษย์

a human being.

มนุษยธรรม

humanity; virtue of man; the Five Precepts.

มนุษยโลก

the human world; the human realm; the world of men.

มโนกรรม

mental action; action done by mind.

มโนทวาร

the mind-door; mind-avenue.

มโนทุจริต

evil mental action; evil of mind or thoughts; misconduct by mind.

มโนธาตุ

the mind-element; element of apprehension; the ideational faculty.

มโนมยิทธิ

the magic power of the mind; mind-made magical power.

มโนวิญญาณ

mind-consciousness; the mind cognition.

มโนวิญญาณธาตุ

mind-consciousness element.

มโนสังขาร

ดู จิตตสังขาร.

มโนสุจริต

good mental action; good conduct in thought.

มมังการ

selfish attachment; the notion of ‘mine’.

มรณะ

death.

มรณภาพ

death (used when speaking of a monk or novice).

มรณสติ

mindfulness of death; meditation on death.

มรรค

the Path; the way; the Noble Path; the Noble Eightfold Path; the Path leading to the Cessation of Suffering.

มรรคนายก

lay leader of a congregation (or, of a Wat lay community).

มละ

dirt; impurity; stain; refuse; dust.

มหา

the title of a เปรียญ.

มหาเถรสมาคม

Mahathera Council; Council of Elders; the Sangha Supreme Council.

มหานิกาย

the Mahanikaya Sect; “Great Sect”; Greater Sub-Order (of the Thai Monkhood); greater denomination. เทียบ ธรรมยุต.

มหาบุรุษ

Great Man.

มหาปุริสลักษณะ

(the thirty-two) marks of the Great Man.

มหาภิเนษกรมณ์

the Great Renunciation; the going forth of the Bodhisatta into the homeless life.

มหาภูตรูป

(the four) primary elements; great essentials; material qualities of matter.

มหายาน

“the Great Vehicle”; the school of the Great Vehicle (of salvation); the Northern School of Buddhism.

มักขะ

depreciation of another’s worth; detraction.

มักน้อย

ดู อัปปิจฉตา.

มัคคะ

ดู มรรค.

มังสวิรัติ

abstinence from meat; vetgetarianism.

มัจจุ

death.

มัจจุราช

the king of death; the Death.

มัจฉริยะ

meanness; avariciousness; stringiness; selfishness.

มัชชะ

an intoxicant.

มัชฌิมนิกาย

“Collection of Middle-length Discourses”; “Further Dialogues of the Buddha”; name of the second of the five main divisions of the Sutta Pitaka.

มัชฌิมประเทศ

ดู มัธยมประเทศ.

มัชฌิมยาม

the middle watch (from 10:00 p.m. to 2:00 a.m.).

มัชฌิมาปฏิปทา

the Middle Path; the Middle Way; the via media; the golden mean. ดู มรรค.

มัตตัญญุตา

moderation; knowledge of how to be temperate.

มัททวะ

gentleness; softness.

มัธยมประเทศ

the middle country including the Ganges basin.

มาฆบูชา

Worship on the Full-Moon Day of the third Lunar month in commemoration of the Great Assembly of Disciples.

มาตาปิตุอุปัฏฐาน

the support of mother and father; ministering to parents; looking after parents.

มาติกา

1. matrix; schedule; list; heading. 2. (T.) funeral chanting (of Abhidhamma matrices or schedules).

มาตุคาม

a woman; woman folk; women (collectively).

มาตุฆาต

matricide.

มานะ

conceit; pride; inordinate feeling; spiritual pride.

มานัต

penance.

มายา

illusion; deceit; trick; the display of an illusion.

มาร

the Evil One; Death; the Tempter.

มิจฉาทิฏฐิ

wrong view; false view.

มิตรปฏิรูปก์

a false friend; one pretending to be a friend.

มิทธะ

torpor; drowsiness; languor.

มุขบาฐ

word of mouth; oral.

มุทิตา

sympathetic joy; altruistic joy.

มุทิตาจิต, การแสดง

congratulations.

มุสาวาท

false speech; lying.

มูลบัญญัติ

root-regulation; main rule; principle or primary rule.

เมตตา

loving-kindness; friendliness; goodwill.

เมถุนธรรม

sexual intercourse; coupling; coitus.

เมรุ

ดู จิตกาธาน.

โมกขธรรม

salvation; deliverance; freedom.

โมกษะ

salvation; release; deliverance; liberation; the state of disentanglement or separation in release; freedom.

โมหะ

delusion; ignorance; dullness.

โมหจริต

the unintelligent; the ignorant; one whose habit is infatuation; a man of foolish habits; the stupid- or dull-natured; one of deluded temperament.

โมหาคติ

wrong way of behavior consisting in delusion; prejudice caused by delusion or stupidity.



อา-โอ


จีรัง กรุ๊ป    

 ธรรมะไทย