ในอนัตตลักขณะสูตร พระพุทธองค์ตรัสให้นิยามอนัตตาไว้ว่า:


ก็สิ่งใดไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา ควรหรือหนอ

ที่จะตามเห็นสิ่งนั้นว่า นั่นของเรา เราเป็นนั่น นั่นตัวตนของเรา ?


 ควรหรือหนอ ที่จะเห็นว่า นั่นเป็นของเรา เราเป็นนั่น นั่นเป็นตัวตนของเรา ?  = อนัตตา

ด้วยเหตุนี้ อนัตตา จึงเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา ผมขอถามว่า ถ้านิพพานเป็นอนัตตา (ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ แปรปรวน) เราจะเข้านิพพานไปทำไม? เวียนว่ายตายเกิดอยู่อย่างนี้ไม่ดีหรือ?

และก็ขอถามด้วยว่า ในบท สัพเพ ธัมมา อนัตตา แปลว่า ธรรมทั้งหลายทั้งปวงเป็นอนัตตา ทุกบท ล้วนเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับ ขันธ์ 5 และสังขารทั้งสิ้น ( เช่น สัพเพสังขารา อนิจา สัพเพสังขารา ทุกขา สัพเพธรรมมาอนัตตา) ไฉนคณะสงฆ์ผู้ปฏิบัติไม่ถึงขั้น นำเอาไปตีความรวมถึง นิพพาน ด้วย

พุทธเจ้าไม่เคยตรัสว่า นิพพานเป็นอนัตตาเลยแม้แต่ครั้งเดียว
   

ด้วยเหตุนี้ อนัตตา จึงเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา ผมขอถามว่า ถ้านิพพานเป็นอนัตตา (ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ แปรปรวน) เราจะเข้านิพพานไปทำไม? เวียนว่ายตายเกิดอยู่อย่างนี้ไม่ดีหรือ?

และก็ขอถามด้วยว่า ในบท สัพเพ ธัมมา อนัตตา แปลว่า ธรรมทั้งหลายทั้งปวงเป็นอนัตตา ทุกบท ล้วนเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับ ขันธ์ 5 และสังขารทั้งสิ้น ( เช่น สัพเพสังขารา อนิจา สัพเพสังขารา ทุกขา สัพเพธรรมมาอนัตตา) ไฉนคณะสงฆ์ผู้ปฏิบัติไม่ถึงขั้น นำเอาไปตีความรวมถึง นิพพาน ด้วย

พุทธเจ้าไม่เคยตรัสว่า นิพพานเป็นอนัตตาเลยแม้แต่ครั้งเดียว



โดย : godama [DT09511] 18 ก.ค. 2552 23:52 น.

เพราะมีอุปาทานขันธ์ 5 จึงมีทุกร่ำไป
นิพพานเป็นอนัตตา สิ่งนั้นมีอยู่
อนัตตาไม่ได้หมายความไม่มีความสุขหรือมีความสุขไม่ได้นี่เจ้าค่ะ
ความสุขเป็นอนัตตาด้วยเจ้าค่ะ การมีความสุขไม่จำเป็นต้องสุขด้วยขันธ์ 5 นี่เจ้าค่ะ
การดับขันธ์ปรินิพพานเป็นสุขอย่างยิ่งเจ้าค่ะ


อ่านดี ๆ เจ้าค่ะ ทำความเข้าใจให้ดีให้ละเอียด
อยู่ในวัฏฏะก็เป็นอนัตตาเจ้าค่ะ ดับขันธ์ปรินิพพานก็เป็นอนัตตาเจ้าค่ะ

แต่อยู่ในวัฏฏะเพราะท่านอุปาทานในขันธ์ 5 ท่านทุกข์เพราะท่านอุปาทานในขันธ์ 5 จึงเรียกว่าท่านมี อัตตา เจ้าค่ะ


ปัญหาของท่านในตอนนี้คือท่านไม่เข้าใจคำว่า อัตตา กับอนัตตาเจ้าค่ะ
สิ่งที่ท่านควรทำความเข้าใจอีกอย่างหนึ่งคือ คำว่า นิพพานเป็นอนัตตาด้วย


คำว่านิพพานเป็นอนัตตา ไม่ได้หมายถึงนิพพานเป็นตัวอนัตตาเจ้าค่ะ
แต่วลีนี้หมายความเต็ม ๆ ว่านิพพานมีลักษณะเป็น อนัตตา เจ้าค่ะ
จึงขอบอกให้แก้ไขเพื่อความเข้าใจที่กระจ่างเจ้าค่ะ

ดังนั้นถ้าท่านหรือ ธัมมชโย กล่าวว่า นิพพานเป็นอัตตา แสดงว่าท่านกล่าวกันว่า นิพพานมีลักษณะเป็นความยึดมั่นถือมั่นนะสิเจ้าค่ะ ?

อัตตา มีแล้วยึดมั่นถือมั่นว่าตัวว่าตน ว่าเราว่าของเราด้วยตัณหาอุปาทานเจ้าค่ะ
อนัตตา มีแล้วยึดมั่นถือมั่นก็ได้หรือไม่ยึดมั่นถือมั่นก็ได้ มันก็มีลักษณะเป็น อนัตตา อยู่นั่นเองเจ้าค่ะ

พูดง่าย ๆ เข้าใจให้ง่าย ๆ คำว่า นิพพาน เป็นคำนามเจ้าค่ะ
สภาวะธรรมที่แท้จริงของนิพพาน คือความสิ้นราคะ สิ้นโทสะ สิ้นโมหะเจ้าค่ะ
ซึ่งความสิ้นราคะ สิ้นโทสะ สิ้นโมหะ นี้นี่แหละมีลักษณะเป็นอนัตตาเจ้าค่ะ


ส่วนคำว่าอัตตา และอนัตตา เป็นตัวบ่งชี้ลักษณะของนามนั้นว่าเป็นอย่างไรเจ้าค่ะ

เช่นเรากล่าวว่า น้ำเย็น หรือ น้ำร้อน น้ำนั้นไม่ได้เป็นตัวเย็นหรือตัวร้อน แต่น้ำมีลักษณะเย็น หรือน้ำมีลักษณะร้อนเจ้าค่ะ
หวังว่าท่านคงพอจะมีปัญญาแยกแยะทำความเข้าใจได้บ้างนะเจ้าคะ ?



นิพพานเป็น ธรรม ไหมละ ?

แล้วสัพเพธัมมา อนัตตา พระพุทธเจ้าตรัสไหมละ?


เจริญในธรรมเจ้าค่ะ