พระอาจารย์เหรียญ วรลาโภ
วัดอรัญญบรรพต
อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย


จิตรู้อยู่ภายใน เห็นแจ้งร่างกายตามเป็นจริงอยู่ จึงชื่อว่า "จิตไม่หลง" คำว่า "จิตหลง" นั่นหมายถึง จิตหลงอัตภาพร่างกายอันนี้เอง หลงขันธ์ห้าเนี่ย เช่นมันมีความเห็นผิด คิดว่า โลกหน้าไม่มี นรกไม่มี สวรรค์ไม่มี อะไรหมู่นี้นะ มันก็หลงสัญญาขันธ์นั่นเองแหละ ความจำน่ะ หลงสังขารขันธ์ คือ ความคิดนึก เมื่อตนคิดเห็นอย่างไรแล้วเข้าใจว่าเป็นจริงอย่างนั้นไป ซึ่งจะไม่ตรงกับคำสอนของพระพุทธเจ้าก็ตาม ก็ไปถือมั่นในความเห็นของตัวเอง ไม่ได้เอาคำสอนของพระพุทธเจ้าเอามาเทียบดูกับความเห็นของตน สำคัญผิดคิดว่าตนเห็นถูกต้อง


นี่นะไอ้ความเป็นผู้ที่ขาดสตินะ มันเป็นอย่างนั้น ขาดสัมปชัญญะ ขาดการวิจารณ์ ขาดเหตุขาดผล ดังนั้นจึงเข้าใจผิดไปจากคำสอนของพระพุทธเจ้า ไอ้ความเห็นของตนนั่นน่ะ มันแทรกอยู่ด้วยกิเลส มันจะไปแน่นอนอย่างไรได้ล่ะ ตนยังละกิเลสไม่หมดอะ นั่นแหละ..คนไม่รู้ตัว แล้วจะไปเชื่อความเห็นของตนร้อยเปอร์เซ็นต์ได้อย่างไรอะ ในเมื่อมันมีกิเลสหมักดองอยู่ในจิตใจนี้ บางทีกิเลสมันมีอิทธิพลเหนือจิตนี่มันก็บังคับจิตนี่ให้เห็นผิดเป็นชอบไป เพราะว่าตนไม่มีกำลังอะไรที่จะมากำจัดกิเลสนี้ออกจากจิตใจได้ เหตุนั้นมันถึงได้เห็นผิดเป็นชอบไป


ส่วนหนึ่งจากพระธรรมเทศนาหัวข้อ
"สุขทุกข์อยู่ที่ใจดีหรือใจร้าย"