"วิปัสสนา คือปัญญา"

" .. "สมาธินี้ก็มีหน้าที่อย่างหนึ่ง ศีลนี้ก็มีหน้าที่อย่างหนึ่ง ปัญญานี้ก็มีหน้าที่อย่างหนึ่ง" อาการที่เรากำหนดในที่นั้น มันจะเป็นวงกลมอย่างนี้ ตามที่ปรากฏอยู่ในใจเรา มันจะมีศีลอยู่ตรงนี้ มีสมาธิอยู่ตรงนี้ มีปัญญาอยู่ตรงนี้

"เมื่อจิตเราสงบแล้ว มันจะมีการสังวรสำรวมเข้าด้วยปัญญาด้วยกำลังสมาธิ" เมื่อสำรวมเข้า ละเอียดเข้า "มันจะเป็นกำลังช่วยศีลให้บริสทธิ์ขึ้นมาก" เมื่อบริสุทธิ์ขึ้นมามากก็จะช่วยให้สมาธิเกิดขึ้นมามาก ให้ดีขึ้นมาก

"เมื่อสมาธิเต็มที่แล้ว มันจะช่วยปัญญา" จะช่วยกันดังนี้ เป็นไวพจน์ซึ่งกันและกันต่อไปโดยรอบอย่างนี้ "จนกว่ามรรค คือศีล สมาธิ ปัญญารวมกันเป็นก้อนเดียวกัน" แล้วทำงานสม่ำเสมอกัน เราจะต้องรักษากำลังอย่างนี้ "อันนี้เป็นกำลังที่จะทำให้เกิด วิปัสสนา คือปัญญา" .. "

"๔๘ พระธรรมเทศนา"
หลวงปู่ชา สุภัทโท