วัดศรีมหาราชา พระอารามหลวง ตั้งอยู่ในตัวเมืองอำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี เป็นวัดที่มีความสำคัญและเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวศรีราชามาช้านาน
ประวัติความเป็นมา
• ชื่อเดิม: เดิมชื่อว่า "วัดศรีราชา" ตามชื่อตำบล
• ปีที่สร้าง: มีการบันทึกในทำเนียบวัดเมื่อปี พ.ศ. 2374 แต่สันนิษฐานว่าอาจมีการสร้างขึ้นก่อนหน้านั้น
• การยกฐานะ: เมื่อวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2568 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะวัดศรีมหาราชาขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรีชนิดสามัญ เพื่อเฉลิมพระเกียรติและเป็นพระราชกุศลเนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม 2567
• สังกัด: สังกัดคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกาย
สิ่งศักดิ์สิทธิ์และสถานที่สำคัญภายในวัด
• พระอุโบสถ: มีความงดงามและสงบเงียบ
• หลวงพ่อทันใจ: เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่ประชาชนให้ความเคารพสักการะ
• พระพุทธศรีมหาราชาประชานาถ
• พระนิรันตราย
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์
วัดศรีมหาราชาเป็นวัดที่อยู่คู่กับ "วัดเกาะลอย" ซึ่งชาวบ้านมักจะเรียกวัดศรีมหาราชาว่า "วัดใน" และเรียกวัดเกาะลอยว่า "วัดนอก" นอกจากนี้ ในอดีตสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า เคยเสด็จพระราชดำเนินมาประทับ ณ พระตำหนักศรีราชา และทรงบำเพ็ญพระราชกุศลที่วัดนี้ด้วย
• พระอุโบสถ ในปี พ.ศ. ๒๕๐๙ ท่านหลวงพ่อเห็นว่าโบศถ์เก่านั้นเล็กและแคบเกินไป และสภาพก็ชำรุดทรุดโทรมมากแล้ว ท่านจึงดำริสร้างใหม่ ได้วางศิลาฤกษ์ในปี พ.ศ. ๒๔๑๐ สร้างเป็นแบบจตุรมุข มีประตู ๓ ด้าน มีช่อฟ้าใบระกา ด้านโบสถ์มีประตูลงชั้นใต้ดินซึ่งทำเป็นที่พระนวกะเรียนธรรม ความกว้างของโบสถ์ ๑๓ วา (๒๖ เมตร) ความยาวของตัวโบสถ์ ๒๐ วา (๔๐ เมตร) ระเบียงนอกพื้นทั้งสองข้างกว้าง ๓๐ เมตร ระเบียงนอกพพื้นทั้งสองข้างกว้าง ๖๐ เมตร ทำบันไดลงทั้ง ๔ ด้าน สร้างเสร็จผูกพัทธสีมาฝังลูกนิมิต เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ รวมเวลาสร้าง ๑๑ ปี สิ้นค่าก่อสร้าง ๑๒ ล้านบาท (สิบสองล้านบาทถ้วน) โดยประมาณ โบสถ์ใหม่หลังนี้ นับว่าเป็นผลงานดีเด่นของหลวงพ่อพระครูปริยัติวราทร (ผิว) เป็นอย่างยิ่ง
แต่เดิมนั้นฐานบังขององค์พระพุทธรูปไม่มี ได้หล่อขึ้นใหม่ในปี พ.ศ. ๒๔๗๐ พระพุทธรูปองค์นี้นับได้ว่าเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ เป็นพระคู่บ้านคู่เมืองชาวศรีราชา แม้ในขณะที่หลวงพ่อทันใจองค์นี้ยังอยู่ในวังก็เป็นที่เคารพนับถือของชาววังทั่วไป ช่วยปัดในเรื่องเดือดร้อนให้หายไปในทันที จึงได้นามว่า “หลวงพ่อทันใจ”
เมื่อมาอยู่ที่วัดศรีมหาราชา ประชาชนในถิ่นนี้หรือถิ่นไกลออกไปต่างก็รู้ซึ้งถึงกิตติศัพท์ของหลวงพ่อทันใจ จึงได้มาขอพรกันเป็นจำนวนมาก ต่างก็ได้ประจักษ์ในความศักดิ์สิทธิ์สัมฤทธิ์ผลในการขอพรนั้น จึงทำให้ผู้คนเคารพนับถือกันทั้งใกล้ไกล ซึ่งดูจากพวงมาลัย ดอกไม้และสิ่งบูชา อีกทั้งทองที่ปิดองค์หลวงพ่อทันใจ นั้นเต็มไปหมด นับเป็นสิ่งยืนยันถึงความศักดิ์สิทธิ์และความเคารพนับถือของชาวบ้านทั้งถิ่นใกล้และไกล
• หลวงพ่อทันใจ เป็นพระประธานในพระอุโบสถวัดศรีมหาราชา ปางมารวิชัย สมัยเชียงแสน หน้าตักกว้าง ๒ ศอกกำ (๑.๑๐ เมตร) พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยากำแพงเพชรอัครโยธิน ประทานถวายเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๓ แทนพระประธานองค์เก่า เพื่อเป็การฉลองอุโบสถที่สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์เป็นผู้ออกแบบ