สมาธิ : เรื่องที่ ๔ : วิธีฝึกเพื่อเอาชนะการหลับการตื่น
โดย : ห้องสมาธิธรรมะไทย

คนบางคนนี่นอนขี้เซามาก ขนาดตั้งนาฬิกาปลุก ยังลุกไม่ค่อยไหวเลย หรือบางคนเป็นโรค นอนไม่ค่อยหลับ คนทั้ง ๒ ประเภทนี้ ลองเอาวิธีที่จะแนะนำดังต่อไปนี้ไปฝึกดูวิธีนี้เป็นวิธี ฝึกของโยคี เขาจะมีจุดให้จิตเพ่งจับอยู่ ๒ จุด

จุดแรก เขาเรียกว่า จุดตื่น อยู่บริเวณกึ่งกลางหน้าผาก

จุดที่สอง เขาเรียกว่า จุดหลับ อยู่บริเวณกลางลำคอ ใต้ลูกกระเดือก

พอจำจุดทั้ง ๒ ได้แม่นยำแล้ว ทีนี้ก็มาลงมือฝึกกันเลย ให้ใช้เวลาฝึกวันละประมาณ ๑๕ นาที ฝึกตอนไหนก็ได้ อยู่ในอิริยาบถไหนก็ได้ ไม่จำกัด ให้เอาความรู้สึกนึกคิดทั้งหมดไปไว้ที่จุด หลับคือตรงกลางลำคอ ใต้ลูกกระเดือก พอรู้สึกเคลิ้มๆ ใกล้จะหลับ ก็ให้รวมความรู้สึกทั้งหมด ไปไว้ที่กึ่งกลางหน้าผาก มันจะทำให้รู้สึกหายง่วง พอเห็นว่าหายง่วงดีแล้วก็ให้เลื่อนความรู้สึก ลงไปไว้ที่จุดหลับต่อ พอเคลิ้ม ก็เลื่อนขึ้นมากำหนดที่จุดตื่น สลับกันไปมาอย่างนี้ทีนี้พอจะ นอนหลับจริงๆ ก่อนนอนต้องตั้งใจไว้ให้มั่น ว่าจะตื่นตอนไหน ? กี่โมง ?แล้วก็ให้สั่งตัวเองว่า เมื่อถึงเวลานั้น ต้องตื่นจากนั้นก็ให้รวมความรู้สึกนึกคิดมาอยู่ที่จุดหลับ คือบริเวณกลางลำคอ ใต้ลูกกระเดือก แล้วผ่อนความรู้สึกให้เบาลงๆ

ให้สังเกตดู เมื่อเรารู้สึกตัว จะตื่นตรงตามเวลาที่กำหนดไว้ทุกประการ ถึงคลาดเคลื่อนก็ไม่ มากแต่เมื่อรู้สึกตัวตื่นแล้ว ต้องรีบลุกนะครับ ไม่ใช่มัวผัดผ่อน ขอนอนต่ออีก ๕ นาที หรือขอ นอนต่ออีก ๑๐ นาที ถ้าเป็นซะอย่างนี้ ฝึกให้ตาย ก็เอาชนะการหลับการตืนไม่ได้หรอกครับ ฉะนั้น ข้อสำคัญเราต้องมีสัจจะกับตัวเราเองด้วย การฝึกทุกอย่างจึงจะสัมฤทธิ์ผล