ลบหลู่บุญคุณ (มักขะ) เป็นหนึ่งในอุปกิเลส ๑๖ แปลง่ายๆ ก็ตรงกับคำบ้านๆ ว่าเนรคุณนั่นเอง ไม่รู้จักบุญคุณ ไม่ยอมรับในบุญคุณ ส่วนมากจะแปลว่า ลบหลู่คุณท่าน คือคิดว่าข้าเก่งหนึ่งอยู่คนเดียว บางคนภูมิใจมากว่า…ตอนเริ่มต้นนะ ไม่มีอะไรเลย ทั้งหมดนี่ฉันสร้างขึ้นมาเองด้วยความเก่ง ความฉลาด ความตั้งอกตั้งใจของฉันเอง ทุกอย่างเกิดได้เพราะฉันคนเดียว ทั้งๆ ที่ความจริงแล้ว ไม่เคยมีใครในโลกนี้หรอกที่ประสบความสำเร็จด้วยตัวเขาคนเดียว มันเป็นความคิดผิดและเป็นความเศร้าหมองด้วย

ฉะนั้น เราต้องทบทวนชีวิตของเรา ด้วยการระลึกถึงผู้ที่มีส่วนช่วย ผู้สนับสนุน ผู้ให้กำลังใจ ผู้ให้ความรู้ เริ่มตั้งแต่คุณพ่อคุณแม่ของเรา เป็นต้น การที่เราพิจารณาเห็นเหตุปัจจัยของความเจริญในชีวิตว่า สิ่งที่เกิดขึ้นไม่ได้เกิดขึ้นเพราะเราคนเดียว มันมีเหตุมีปัจจัย ไม่จำเป็นถึงกับต้องล้างสมองให้เราเห็นบุญคุณของคนนั้นคนนี้ หรือต่อแต่นี้ไปข้าพเจ้าจะเป็นคนรู้จักบุญคุณ นั่นแค่ตั้งเป็นเข็มทิศไว้ก็พอ แต่ให้เรารู้จักพิจารณาว่า สิ่งที่เราเชื่อว่ามีคุณค่าในชีวิตของเรา เราได้มาจากไหน ทำไมมันจึงเกิดขึ้นได้ในจิตใจของเรา
ผลของการพิจารณาด้วยปัญญาตรงตามความเป็นจริงของชีวิต ยอมรับความจริงเรื่องความเจริญของเรา ความกตัญญูย่อมจะตามมาเอง ฉะนั้น เราอย่าไปลบหลู่คุณใคร มันเป็นสิ่งเศร้าหมองและไม่น่ารักด้วย

พระอาจารย์ชยสาโร