วัดชัยมงคล เป็นพระอารามหลวงชั้นตรีชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลบ่อยาง อำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา มีประวัติความเป็นมายาวนานและเป็นที่เคารพสักการะของชาวจังหวัดสงขลา

ประวัติการก่อตั้งและชื่อเดิม:
• สร้างขึ้นประมาณ พ.ศ. 2394 (สมัยรัชกาลที่ 4) โดยพระภิกษุ 2 รูป คือ พระอาจารย์ชัย และ พระอาจารย์เพชร ซึ่งเป็นชาวกลันตันและเป็นนักปฏิบัติกรรมฐาน ได้เดินทางมาปักกลดบำเพ็ญสมณธรรมอยู่บริเวณนอกกำแพงเมืองสงขลาด้านทิศตะวันออก ซึ่งสมัยนั้นยังเป็นป่าไม้

• ท่านทั้งสองได้ชักชวนประชาชนสร้างวัดขึ้น 2 วัดอยู่ใกล้กัน โดยแบ่งกันปกครอง
o วัดที่พระอาจารย์ชัยปกครอง มีนามว่า "วัดโคกเสม็ด" ซึ่งเป็นชื่อเดิมของวัดชัยมงคลในปัจจุบัน ชื่อนี้เรียกตามลักษณะภูมิประเทศที่ตั้งอยู่บนเนินทรายที่มีป่าไม้เสม็ดขึ้นหนาแน่น
o ส่วนวัดที่พระอาจารย์เพชรปกครอง มีนามว่า "วัดโคกขี้หนอน" (ปัจจุบันคือวัดเพชรมงคล)

การเปลี่ยนชื่อและได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา:

• วัดโคกเสม็ดได้เปลี่ยนชื่อเป็น "วัดชัยมงคล" ในสมัยที่ท่านพระครูพรหมเวชวุฒิคุณเป็นเจ้าอาวาส
• วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาครั้งแรกประมาณ พ.ศ. 2408
• ต่อมา อุโบสถหลังเดิมได้ชำรุดและคับแคบ จึงได้มีการสร้างอุโบสถขึ้นใหม่และขยายเขตให้กว้างขึ้น และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาใหม่อีกครั้งเมื่อวันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2524 โดยมีเขตวิสุงคามสีมากว้าง 20 เมตร ยาว 40 เมตร และทำพิธีผูกพัทธสีมาเมื่อวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2524

พระบรมธาตุและหน่อพระศรีมหาโพธิ์:
• ในสมัยพระอาจารย์ศรีเป็นเจ้าอาวาส วัดชัยมงคลมีความเจริญรุ่งเรืองมาก
• พระภิกษุนะ ฉายา ติสฺสโร ผู้มีความเชี่ยวชาญด้านภาษาบาลีและศรัทธาในพระพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า ได้เดินทางไปยังประเทศศรีลังกาเพื่อแสวงหาพระบรมสารีริกธาตุ
• ท่านได้พระบรมสารีริกธาตุจากเศรษฐีชาวลังกาซึ่งเป็นของประจำตระกูล และได้มาจากพระสถูปเจดีย์ที่ได้รับการปฏิสังขรณ์ใหม่
• พระอาจารย์นะ ติสฺสโร ได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุกลับมายังจังหวัดสงขลา พร้อมกับนำหน่อพระศรีมหาโพธิ์มา 3 ต้นด้วย ประมาณปี พ.ศ. 2435 (ค.ศ. 1892) พระบรมธาตุนี้ได้ถูกบรรจุไว้ในพระเจดีย์ภายในวัดชัยมงคล ซึ่งเป็นที่เคารพสักการะของชาวพุทธมาจนถึงปัจจุบัน

สถานะปัจจุบัน:
• ปัจจุบัน วัดชัยมงคลเป็นพระอารามหลวง และเป็นศูนย์กลางของการปฏิบัติธรรมสำหรับพุทธศาสนิกชนทั่วไป

วัดชัยมงคลจึงเป็นวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และเป็นศูนย์รวมศรัทธาของชาวสงขลามาอย่างยาวนาน

• พระอุโบสถ


• พระประธานในพระอุโบสถ


• พระสถูปเจดีย์ทรงลังกาบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ เจดีย์พระบรมธาตุเกิดจากที่อาจารย์นะ ติสสโร มีความศรัทธาอย่างแรงกล้าที่ได้พระบรมสารีริกธาตุจากเศรษฐีลังกา เจดีย์พระบรมธาตุสร้างแล้วเสร็จและบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไว้ เมื่อวันวิสาขบูชาปีมะเมีย ตรงกับวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2439