วัดมะนาวหวาน ตั้งอยู่ในตำบลช้างกลาง อำเภอช้างกลาง จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีประวัติความเป็นมาที่สำคัญและเป็นที่เคารพศรัทธาของพุทธศาสนิกชนในท้องถิ่นและจังหวัดใกล้เคียง

ประวัติและความสำคัญ:

• สถาปัตยกรรมแบบอยุธยา: วัดมะนาวหวานมีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบอยุธยา ซึ่งแสดงถึงความเก่าแก่และคุณค่าทางประวัติศาสตร์ของวัด

• การบูรณปฏิสังขรณ์: พระเจดีย์สองพี่น้องที่ตั้งอยู่หน้าพระอุโบสถ ซึ่งมีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบอยุธยา ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2535 โดยเป็นไปตามพระราชปรารภของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) เมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินมาทรงยกช่อฟ้าอุโบสถ เมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2519

• ยกฐานะเป็นพระอารามหลวง: วัดมะนาวหวานได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ในวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2539 และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 113 ตอนที่ 44 ง วันที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2539

• บทบาทด้านการศึกษาและพัฒนา:
o เป็นสำนักเรียนพระปริยัติธรรม ประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช โดยเปิดสอนพระปริยัติธรรมแผนกธรรมตั้งแต่ พ.ศ. 2538 และแผนกบาลีตั้งแต่ พ.ศ. 2529 (ข้อมูลบางแหล่งระบุ 2538)
o ได้รับรางวัล "วัดชนะเลิศวัดพัฒนาดีเยี่ยม" ของจังหวัดนครศรีธรรมราชในปี พ.ศ. 2525
o เป็น "หน่วยอบรมประชาชนประจำตำบลดีเด่น" ของกรมการศาสนา ประจำปี พ.ศ. 2533
o เป็น "วัดพัฒนาตัวอย่าง" ของกรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปี พ.ศ. 2534 และเป็น "วัดพัฒนาตัวอย่างที่มีผลงานดีเด่น" ประจำปี พ.ศ. 2535

• ปูชนียวัตถุสำคัญ: นอกจากพระเจดีย์สองพี่น้องแล้ว พระประธานในอุโบสถก็เป็นปูชนียวัตถุสำคัญของวัด

เจ้าอาวาสและบทบาทสำคัญ:
• พระราชสิริธรรมมงคล (สอน ฐิตวีโร) หรือ "พ่อท่านสอน": เป็นพระเถระที่มีชื่อเสียงและเป็นที่เคารพนับถือ ท่านมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาวัดมะนาวหวานให้เป็นศูนย์กลางศาสนกิจและการศึกษาพระพุทธศาสนาในพื้นที่ ส่งเสริมการศึกษาธรรมะ การบรรพชาสามเณรภาคฤดูร้อน และการสอนพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ นอกจากนี้ ท่านยังมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ป่าไม้และสิ่งแวดล้อมภายในวัด ทำให้วัดมะนาวหวานเป็นสถานที่ร่มรื่นและเหมาะสมสำหรับการปฏิบัติธรรม 1ท่านดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดมะนาวหวาน พระอารามหลวง และที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดนครศรีธรรมราช

วัดมะนาวหวานจึงมิได้เป็นเพียงศาสนสถาน แต่ยังเป็นศูนย์รวมจิตใจ เป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ และเป็นต้นแบบของการพัฒนาวัดในจังหวัดนครศรีธรรมราช

• พระเจดีย์สองพี่น้อง


• ศาลาเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา