จารีตประเพณีหลวงรวมทั้งขนบธรรมเนียมราษฎร์ต่างมีการเอาอย่างยืมวัฒนธรรมซึ่งกันและกัน จารีตประเพณีหลวงได้ตัวอย่างของขนบธรรมเนียมราษฏร์มาผสมผสานกับวัฒนธรรมเมืองนอกกระทั่งแปลงเป็นขนบธรรมเนียมหลวงโดยบริบูรณ์ ต่อจากนั้นก็มีผลกระทบส่งคืนไปสู่ขนบธรรมเนียมราษฎร์อีก ทำให้ขนบธรรมเนียมราษฎร์เบาๆเปลี่ยนไปตามจารีตหลวง

ดังเช่นพิธีที่ทำในราชสำนักมาตั้งแต่ยุคกรุงศรีอยุธยา ก็คือสิ่งที่ได้โครงเรื่องมาจากขนบธรรมเนียมราษฎร์ ซึ่งเป็นขนบธรรมเนียมที่ทำมานานรวมทั้งเป็นพิธีบูชาที่เกี่ยวเนื่องกับกระบวนการทำมาหารับประทานหรือการกสิกรรมอยู่หลายสิ่งหลายอย่าง ดังเช่นว่า พิธีกรรมแรกนาขวัญ ของราษฎรเป็นการเซ่นสังเวยตาแฮกหรือผีท้องนาหรือเจ้าที่ท้องนาให้รักษาปกป้องคุ้มครองคุ้มครองปกป้องข้าวในทุ่งนาไม่ให้เป็นอันตราย เป็นการประกอบพิธีเป็นเคล็ดลับเพื่อหมดความรู้สึกกังวลก่อนที่จะลงมือไถทุ่งนา การพระราชพิธีจรดพระนังคัลในช่วงแรกก็เลยเป็นขนบธรรมเนียมราษฎร์ ถัดมาก็เลยปรับปรุงเปลี่ยนเป็นจารีตหลวงหมายถึงพระราชพิธีจรดพระนังคัล พระราชพิธีจรดพระนังคัลที่มีมาจากวัฒนธรรมประเทศอินเดียเพื่อกระตุ้นให้เกิดการยินยอมรับ หรือแม้กระทั้งการแข่งขันเรือของประชาชนตามหมู่บ้านต่างๆเพื่อความสนุกสนานร่าเริงครื้นครึกในเทศกาลที่เกี่ยวกับความศรัทธาทางศาสนาของชุมชนนั้นๆมีการแต่งจากราชสำนักให้เป็นการแข่งขันเรือเพื่อเสี่ยงทาย เพื่อรู้เรื่องราวและเหตุการณ์ล่วงหน้าว่าเหตุการณ์เรื่องน้ำจะคืออะไร ซึ่งพระราชาจะเสด็จเพื่อเสี่ยงทาย ตามที่ปรากฏในกฎมนเทียรบาล

ด้วยเหตุดังกล่าว นอกเหนือจากการปฏิบัติจารีตประเพณีในรอบปีของราชสำนักแล้ว ประชากรแต่ละเขตแดนก็มีงานขนบธรรมเนียมในรอบปีด้วยเหมือนกัน ซึ่งจะมีความเหมือนแล้วก็ต่างๆนาๆ จารีตที่เกิดขึ้นในรอบปี ก็เลยมิได้มีเฉพาะขนบธรรมเนียมหลวงเพียงแค่นั้น แม้กระนั้นยังมีจารีตราษฎร์หรือจารีตของแต่ละเขตแดนอีกด้วย ซึ่งจารีตของเขตแดนนั้นจะต่างกันตามลักษณะทางภูมิศาสตร์ ลักษณะด้านกายภาพ แล้วก็สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ และก็ประวัติศาสตร์ของแคว้น จารีตในรอบปีของแต่ละภาคก็เลยมีลักษณะเฉพาะของเขตแดนนั้นๆ แม้กระนั้น ในจารีตของแคว้นก็มีผลของศูนย์กลางอยู่ด้วย ด้วยเหตุว่าระบบการบ้านการเมืองการปกครองนำมาซึ่งการปฏิสัมพันธ์กันของแต่ละภูมิภาค

ในระดับภูมิภาคหรือเขตแดน มีวิวัฒนาการทางด้านการเมืองกำเนิดเป็นเมืองสำคัญของแต่ละภูมิภาค ยกตัวอย่างเช่น ภาคเหนือมีหริภุญชัยและก็ล้านนา ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีศรีสัตนาคนหุต ภาคกึ่งกลางมีจังหวัดสุโขทัยรวมทั้งอยุธยา ส่วนภาคใต้มีศรีวิชัยแล้วก็ตามพรลิงค์ เมืองพวกนี้มีวิวัฒนาการแล้วก็เติบโตเป็นเมืองศูนย์กลางของแต่ละเขตแดนรวมทั้งมีผลต่อชุมชนหมู่บ้านต่างๆที่อยู่แคว้นเดียวกัน ทำให้วัฒนธรรมแล้วก็จารีตประเพณีของแต่ละแคว้นมีลักษณะที่เช่นเดียวกันหรือมีแบบแผนที่คล้ายกัน ในเวลาเดียวกันก็มีความไม่เหมือนที่เกิดขึ้นจากความมากมายหลากหลายของฝูงคนที่มาอยู่รวมกัน

เนื่องจากว่าการได้รับอิทธิพลของกรุงศรีอยุธยา ซึ่งนับว่าเป็นเมืองราชจังหวัดเป็นศูนย์กลางด้านการเมือง สังคม รวมทั้งวัฒนธรรม ทำให้ตั้งท้องถิ่นรับอิทธิพลจากศูนย์กลางในลักษณะที่ช่วยเหลือและก็เป็นปฏิกิริยาโต้ตอบกันจนกระทั่งแปลงเป็นจารีตในแต่ละเขตแดนอันเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงจารีตประเพณีหลวงให้มีความเหมาะสม สอดคล้องกับข้อตกลงทั้งยังด้านกายภาพและก็สังคมของตน แล้วก็ข้อตกลงของความไม่เหมือนของสังคมใหญ่ การบ้านการเมือง การปกครอง ระบบเศรษฐกิจ สภาพสังคม โน่นเป็นแต่ละแคว้นจะไม่รับขนบธรรมเนียมหลวงมาทั้งปวงหรือไม่ยอมรับขนบธรรมเนียมหลวงทั้งหมดทั้งปวง แต่ว่าประชาชนหรือแคว้นจะมีวิธีการ กลไก รวมทั้งวิธีการที่จะเปลี่ยนแปลงจนกระทั่งกำเนิดเป็นขนบธรรมเนียมของแคว้นขึ้นมา

ชุมชนหมู่บ้านต่างๆนั้นมิได้อยู่อย่างสันโดษ ก็เลยมีการเปลี่ยนปัจจัยสี่หรืออาหารที่จำเป็นต้อง อาทิเช่น ชาวไร่ชาวนาก็จำต้องแลกเปลี่ยนเกลือหรือผลิตภัณฑ์อื่นๆและก็ความข้องเกี่ยวแบบญาติพี่น้องที่เกิดขึ้นมาจากการสมรสหรือการเกี่ยวเนื่องกันแบบอื่นๆทำให้มีจารีตประเพณีรวมทั้งพิธีการของแต่ละชุมชน ประสมประสานกัน มีความคล้ายกันหรือแตกต่างได้ เหมือนกับในแต่ละภูมิภาคหรือเขตแดนมิได้อยู่อย่างสันโดษเหมือนกัน ต้องมีการปฏิคบหาสมาคมเพื่อแลกกรุ๊ปผลิตภัณฑ์ที่ปรารถนาในชีวิตประจำวัน ทำให้แต่ละเขตแดนมีการแพร่ขยายหรือยืมวัฒนธรรมของกันและกัน ไปเปลี่ยนแปลงเพื่อเหมาะสมกับแคว้นของตน ด้วยเหตุดังกล่าว การประสมประสานด้านวัฒนธรรมก็เลยเกิดขึ้นทั้งยังในระดับชุมชน แล้วก็ระดับแคว้น

จารีตประเพณี ๑๒ เดือน ในสังคมไทยก็เลยได้ผลผลิตขึ้นมาจากศูนย์กลางและก็เขตแดนหรือจากหลวงรวมทั้งราษฎร์ โดยมีวัดซึ่งเป็นศูนย์กลางของชุมชนเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญสำหรับการส่งผ่านอิทธิพลของจารีตประเพณีหลวงหรือจารีตประเพณีราษฎร์ที่ได้รับการปรุงแต่งแล้วกลับไปยังชุมชน จารีต ๑๒ เดือน ซึ่งปฏิบัติกันก็เลยใช้วัดเป็นศูนย์กลางหรือเป็นสถานที่สำหรับเพื่อการประกอบพิธีบาป   

https://www.lovethailand.org/tradition/ กิจกรรมที่มีการปฏิบัติสืบเนื่องกันมา เป็นเอกลักษณ์และมีความสำคัญต่อสังคม ประเพณีล้วนได้รับอิทธิพลมาจากสิ่งแวดล้อมภายนอกที่เข้าสู่สังคม รับเอาแบบปฏิบัติที่หลากหลายเข้ามาผสมผสานในการดำเนินชีวิต ประเพณีจึงเรียกได้ว่าเป็น วิถีแห่งการดำเนินชีวิตของสังคม โดยเฉพาะศาสนาซึ่งมีอิทธิพลต่อประเพณีไทยมากที่สุด วัดวาอารามต่างๆ ในประเทศไทยสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของพุทธศาสนาที่มีต่อสังคมไทย และชี้ให้เห็นว่าชาวไทยให้ความสำคัญในการบำรุงพุทธศาสนา ด้วยศิลปกรรมที่งดงาม เพื่อใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาตั้งแต่โบราณกาล เป็นต้น