วัดเขาวัง จังหวัดราชบุรี เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองราชบุรี

ประวัติความเป็นมา:

เดิมทีบนเขาสัตนารถ (ชื่อเดิมของเขาวัง) มีวัดเก่าแก่ตั้งอยู่พร้อมกับโบสถ์ ศาลา เจดีย์ และวิหารพระพุทธไสยาสน์ ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะสร้างพระราชวังบนเขาลูกนี้ เนื่องจากเคยเสด็จประพาสเมื่อปี พ.ศ. 2414 และทรงเห็นว่าเป็นชัยภูมิที่เหมาะสม จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวัง โดยให้แลกเปลี่ยนกับวัดเดิมบนเขา และให้สร้างวัดใหม่บริเวณริมน้ำ เพื่อให้พระสงฆ์ได้อยู่ใกล้กับบ้านเรือนราษฎร วัดที่สร้างใหม่นั้นได้รับการบูรณะจากวัดโพธิ์งาม (วัดร้าง) และพระราชทานนามว่า "วัดสัตนารถปริวัตร"

การสร้างพระราชวังบนเขาสัตนารถนั้น โปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ และเจ้าพระยาภาณุวงศ์มหาโกษาธิบดี ซึ่งเคยอำนวยการสร้างพระราชวังบนพระนครคีรี (เขาวัง เพชรบุรี) มาดำเนินการ โดยมีการระเบิดหินเพื่อปรับพื้นที่บนยอดเขาให้ราบเรียบ และสร้างทางขึ้น 2 ทาง รวมถึงอาคารต่างๆ เช่น โรงทหารรักษาพระองค์ โรงรถม้า กระโจมทหารยาม และพระที่นั่ง

ต่อมา ในปี พ.ศ. 2467 พระครูพรหมสมาจารและพระครูภาวนานิเทศก์ ได้ธุดงค์มาถึงเขาวัง และเห็นว่าเป็นสถานที่ที่เหมาะแก่การปฏิบัติธรรม จึงได้บูรณะวัดที่เคยร้างอยู่บนเขานี้ขึ้นใหม่

กระทั่งวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2471 พระครูพรหมสมาจารได้มอบหมายให้หลวงสวรรค์เทพกิจและพระยาอรรถกวี สุนทร ยื่นเรื่องขออนุญาตสร้างวัดอย่างเป็นทางการ และได้รับอนุญาตให้สร้างวัดชื่อว่า "วัดเขาวัง" เมื่อปี พ.ศ. 2473 และดำเนินการก่อสร้างจนแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2475

ความสำคัญ:

• เป็นวัดที่ตั้งอยู่บนเขาสูง ทำให้มีทัศนียภาพที่สวยงาม สามารถมองเห็นวิวเมืองราชบุรีได้โดยรอบ
• เคยเป็นที่ตั้งของพระราชวังในสมัยรัชกาลที่ 5 แม้ว่าปัจจุบันจะไม่มีอาคารพระราชวังหลงเหลืออยู่แล้ว แต่ก็ยังคงเป็นสถานที่ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์
• เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี แสดงถึงความสำคัญและความเป็นศูนย์กลางทางพระพุทธศาสนาในพื้นที่

ปัจจุบัน วัดเขาวังเป็นสถานที่สำคัญสำหรับการปฏิบัติธรรม และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจในจังหวัดราชบุรี

• พระอุโบสถ


• พระประธานในพระอุโบสถ


• เจดีย์ ด้านหลังพระอุโบสถ


• พระพุทธรูปในพระวิหาร