วัดบุญยืน เป็นวัดเก่าแก่และมีความสำคัญอย่างยิ่งของอำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ได้รับการยกฐานะเป็น พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ในปี พ.ศ. 2538 และมีประวัติความเป็นมาที่น่าสนใจดังนี้

การก่อตั้งและการย้ายวัด
วัดบุญยืนมีจุดเริ่มต้นจากการสร้าง สำนักสงฆ์เล็ก ๆ ชื่อ "วัดบุญนะ" ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2329 โดย พระยาเวียงป้อ ซึ่งปัจจุบันพื้นที่เดิมของวัดบุญนะกลายเป็นที่ตั้งของตลาดสดและอาคารพาณิชย์ในอำเภอเวียงสา
ต่อมาในสมัยของ เจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญ เจ้าผู้ครองนครน่าน ท่านได้เสด็จประพาสเวียงสาและเห็นว่าวัดบุญนะมีพื้นที่คับแคบ ไม่สามารถขยับขยายได้ จึงมีพระดำริให้ย้ายวัดมาสร้างใหม่ทางด้านทิศเหนือของลำน้ำน่าน และทรงพระราชทานนามวัดใหม่ว่า "วัดป่าสักงาม"

ที่มาของชื่อ "วัดบุญยืน"
ภายในวัดป่าสักงาม เจ้าฟ้าอัตถวรปัญโญได้โปรดให้สร้างพระวิหารและ พระพุทธรูปประธานปางประทับยืน ซึ่งมีความสูงถึง 8 ศอก (ประมาณ 4 เมตร) ด้วยเหตุนี้ ผู้คนจึงเริ่มเรียกชื่อวัดตามลักษณะของพระประธานองค์สำคัญนี้ว่า "วัดบุญยืน" แทน "วัดป่าสักงาม"

ความสำคัญและศิลปะภายในวัด
วัดบุญยืนเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวพุทธในอำเภอเวียงสา และเป็นแหล่งรวมศิลปะล้านนาที่งดงามหลายชิ้น ได้แก่:

• พระวิหาร: สร้างตามศิลปะล้านนา มีหลังคาลดหลั่นสามชั้น ภายในประดิษฐานพระประธานปางประทับยืน (ปางเปิดโลก) ซึ่งเป็นพระพุทธรูปสำคัญของวัด
• พระอุโบสถ: ได้รับอิทธิพลศิลปะสุโขทัย มีลวดลายปูนปั้นและงานแกะสลักไม้ที่วิจิตรบรรจง โดยเฉพาะบานประตูใหญ่ทั้งสองบานของพระอุโบสถที่มีความพิเศษคือ แกะสลักถึง 3 ชั้น และใช้เวลาแกะสลักถึง 3 เดือน
• ธรรมาสน์ไม้แกะสลัก: ภายในอุโบสถมีธรรมาสน์ไม้แกะสลักที่งดงามมาก
• พระเจดีย์: เป็นเจดีย์ทรงปราสาทหรือทรงเรือนธาตุ ศิลปะล้านนา เดิมเป็นเจดีย์ทรงพระปรางค์แบบลังกา (โอคว่ำ)
• แผ่นศิลาจารึก: มีแผ่นศิลาจารึก 2 แผ่น จารึกอักษรล้านนา กล่าวถึงเรื่องราวการสร้างวัดป่าสักงามและวัดบุญยืน

เหตุการณ์สำคัญ
• พ.ศ. 2485: กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนวัดบุญยืนเป็น โบราณสถาน
• พ.ศ. 2501: พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จพระราชดำเนินมายังวัดบุญยืนและทรงกราบพระประธานในพระวิหาร
• พ.ศ. 2538: ได้รับพระราชทานยกฐานะเป็น พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ในชื่อ "วัดบุญยืน พระอารามหลวง"

วัดบุญยืนจึงเป็นสถานที่สำคัญทางศาสนาและประวัติศาสตร์ที่ควรค่าแก่การเยี่ยมชมและศึกษา

• พระวิหาร: สร้างตามศิลปะล้านนา มีหลังคาลดหลั่นสามชั้น ภายในประดิษฐานพระประธานปางประทับยืน (ปางเปิดโลก) ซึ่งเป็นพระพุทธรูปสำคัญของวัด


• พระประธานปางประทับยืน (ปางเปิดโลก) ในพระวิหาร


• พระเจดีย์: เป็นเจดีย์ทรงปราสาทหรือทรงเรือนธาตุ ศิลปะล้านนา เดิมเป็นเจดีย์ทรงพระปรางค์แบบลังกา (โอคว่ำ)


• แผ่นศิลาจารึก: มีแผ่นศิลาจารึก 2 แผ่น จารึกอักษรล้านนา กล่าวถึงเรื่องราวการสร้างวัดป่าสักงามและวัดบุญยืน