มฆเทวชาดก ( บวชเพราะผมหงอก )

ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้า ประทับอยู่วัดเชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภการเสด็จออกผนวชของพระองค์ ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า...

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว ในกรุงมิถิลา วิเทหรัฐ มีพระราชาผู้ทรงธรรมพระองค์หนึ่งพระนามว่า มฆเทวะ พระองค์ได้ตรัสกับนายช่างกัลบก(ช่างตัดผม)ว่า
     " นายช่าง หากวันใดท่านเห็นผมหงอกบนศีรษะเรา จงบอกเราด้วย "

ต่อมาวันหนึ่ง นายช่างกัลบกพบผมหงอกเส้นหนึ่งบนศีรษะของพระราชา จึงได้ทูลให้ทรงทราบ พระราชาจึงสั่งให้ถอนออกมาวางไว้ที่ฝ่าพระหัตถ์ของพระองค์

ในสมัยนั้น พระราชายังมีพระชนมายุเหลืออยู่อีก ๘๔,๐๐๐ ปี ถึงกระนั้นพระองค์ก็ถึงความสลดพระทัยว่า ความตายใกล้เข้ามาแล้ว พระองค์ทรงวิตกจนพระเสโทเปียกชุ่มไปทั่วพระวรกาย ได้ตัดสินพระทัยออกบรรพชาในวันนั้น จึงทรงประทานบ้านหลังโตแก่นายช่างกัลบก และมอบราชสมบัติแก่พระโอรสพระองค์ใหญ่

พวกอำมาตย์ ได้ทูลถามถึงสาเหตุที่พระองค์สละราชสมบัติ พระองค์จึงตรัสบอกสาเหตุที่สละราชสมบัติออกบวชเพราะผมหงอกบนศีรษะ แล้วได้ตรัสคาถาแก่อำมาตย์ทั้งหลายว่า
     " เมื่อวัยล่วงลับไป ผมบนศีรษะของเราก็หงอก
       เทวทูตก็ปรากฎชัด บัดนี้ เป็นเวลาที่เราควรจะบวช "

ครั้นตรัสแล้ว ก็สละราชสมบัติบวชเป็นฤาษีในวันนั้นเอง ประทับอยู่ในสวนมะม่วงตราบจนสวรรคต

สารบัญนิทานชาดก