มีเศรษฐีคนหนึ่ง
มีลูกชายคนหนึ่ง, มีเมียหนึ่ง , คนใช้หนึ่ง รวม ๔ คน แกมีม้าแสนรู้อยู่ตัวหนึ่ง
ม้าแสนรู้ตัวนี้อยู่ ๆ มันก็หายไปเฉย ๆ เศรษฐีแกเข้าใจสัจธรรม เมื่อม้าหายไปแกก็เฉย
แต่ว่าลูกเมียไม่เข้าใจ อย่าไปเสียอกเสียใจเลย ตอนนี้ม้ามันหายไป มันอาจจะมีอะไรตอบแทนขึ้นมาก็ได้
ลูกเมียไม่เห็นม้ากลับมาก็ใจหาย แต่ก็เป็นอย่างที่เศรษฐีว่า อยู่มาไม่นานม้าตัวนั้นไม่ได้ไปไหน
มันหนีไปเที่ยวป่า มันกลับมาพร้อมกับม้าฝูงหนึ่ง โอ้โห
! ตอนนี้ลูกเมียแสนจะดีใจกันใหญ่
แทบจะทำบุญรับขวัญกัน เศรษฐีก็บอกว่า ฉันว่าแล้วตอนม้าหายไปก็พานกันเสียอกเสียใจ
ตอนนี้ได้ม้ามาเต็มบ้านก็อย่าเพิ่งดีใจ ตอนนี้ได้ต่อไปมันอาจจะเสียไปก็ได้สงบใจบ้างเสียลูกเมียก็อย่างนั้นแหละ
ไม่เชื่อแต่ก็ยังจิตใจอยากจะเชื่ออยู่บ้าง เพราะเมื่อคราวที่แล้วมันเป็นไปได้
พอได้ม้าใหม่มา ลูกชายเศรษฐีคนโปรดคนเดียวเกิดอยากจะขี่ขึ้นมา ม้าตัวเก่าก็เคยขี่แล้วอยากขี่ตัวใหม่
ไอ้นี่ไปฝืนคติโบราณ วัวเคยขา ม้าเคยขี่ ไม่ขี่,ไปขี่วัวไม่เคยขา ม้าไม่เคยขี่เข้ากระโดดขึ้นหลังดึงเชือก
ม้ากระโดดลอดตงบ้านหัวหูแตกตกลงขาหัก แม่ก็ร้องไห้อีกแล้วเศรษฐีก็ว่าฉันบอกแล้วว่าตอนได้ม้ามาอย่าเพิ่งดีใจ
ไปอาจจะมีอะไรดีขึ้นมาอีก ตอนนี้ลูกเมียก็เชื่อ
ต่อมาไม่นานเกิดสงครามขึ้น
เขาเกณฑ์เอาชายฉกรรจ์ไปเป็นทหารลูกชายขาหักเดินไม่ไหวเขาก็ไม่เอา เมียดีใจว่าแหม
! ลูกชายเราโชคดีเหลือเกินเศรษฐีบอกว่าอย่าดีใจไป เขาไม่เอาลูกชายไป
มันอาจะมีอะไรต่อไปก็ได้ไม่ช้าไม่นาน มันเป็นอย่างเศรษฐีว่า จริง ๆ
ทางบ้านเมืองก็ว่าเศรษฐีเป็นเศรษฐีแต่ว่าไม่ได้ช่วยราชการตัวเองก็แก่ลูก็พิการ
แต่ว่าเศรษฐีมีของที่จะช่วยได้ที่สำคัญที่สุดคือม้า แล้วทางราชการก็ขอม้า
ขอหมดเลย เอาอีกแล้วลูกเมียร้องฮืออีกแล้ว จะเอาไปก็ไม่ว่าหรอก แต่ขอไว้สักตัวเถอะ
ตัวเก่านี่ เศรษฐีก็บอกว่าเอาอีกแล้ว เลิกเสียทีเถอะ ไอ้ตัวเก่ามันทำให้ได้ตัวใหม่
ทีนี้ เขาเอาหมดแล้ว ตัวเก่ามันไม่มีแล้ว ตัวใหม่ก็ไม่มี ลูกเมียก็สงบตั้งแต่นั้นมาให้ม้าไปหมด
คนเรามีได้ก็เสียบ้าง
ถ้าไม่มีได้ก็ไม่มีเสีย สังเกตดูเถอะเวลาร้องไห้ฮือ ๆ นี่ลองไปถามดูว่า
ร้องไห้เพราะอะไร ? ลูกตายก็เพราะลูกได้มา คนที่ไม่ร้องไห้เพราะได้ผัวมา
ถ้าไม่ได้ผัวมา ผู้ชายมันจะตายสักกี่ร้อยกี่พันก็ช่างปะไร ผู้ชายที่ร้องไห้เพราะเมียตายก็เพราะไปได้เมียมา
ถ้าไม่ได้เมียมาก็ไม่ต้องร้องไห้ ผู้หญิงที่ไหนจะตายทั้งโลก ก็ไม่ได้เดือดร้อน
เพราะฉะนั้น
เมื่อมันมีได้ก็มีเสีย เราต้องคิดตามนี้เมื่อฟังแล้วก็บอกว่า อ๋อ !
เรื่องได้เป็นเรื่องธรรมดาและการเสียก็เป็นเรื่องธรรมดา คิดอย่างนี้ได้แล้วจะสบายใจ

|