ชาวจีนคนหนึ่งมีลูกสิบคน เป็นชายล้วน พอโตเป็นผู้ใหญ่พ่อก็คิดจะมอบมรดกให้ลูกปกครองดูแล แต่จะให้แก่ใครจึงจะเป็นการไม่ลำเอียง และในสิบคนนี้ใครจะเป็นผู้มีคุณธรรมพอจะเชื่อถือได้และรักษามรดกได้ พ่อก็ทดสอบโดยเรียกทั้งสิบคนมา และแจกเมล็ดถั่วฝักยาว พวกเจ้าเอาไปแข่งกันปลูกดูซิว่าใครจะได้ถั่วมากกว่ากัน

     แต่ก่อนที่จะให้นั้นพ่อแอบเอาน้ำร้อนลวกเมล็ดถั่วไว้หมดแล้ว ปรากฏว่าต่อมา ลูกเก้าคนได้นำเอาถั่วผักยาวมาให้พ่อดูทุกคน คนนั้นผักยาว คนโน้นฝักดี คนนี้ฝักงาม พ่อก็ชมเชยว่า ลูกดี มีวิริยะอุตสาหะ ลูกของพ่อเอาตัวรอดได้

     ส่วนลูกคนทุดท้องน้องคนสุดท้าย เข้าไปหาพ่อแล้วร้องไห้บอกพ่อว่าพ่อครับ..
      "ผมจนปัญญา ผมสู้พวกพี่ๆ เขาไม่ได้ เมล็ดถั่วที่พ่อให้ไป ผมก็เอาไปปลูกแต่มันปลูกไม่ขึ้น ผมไม่มีวิธีอื่นก็บอกพ่อตามความจริง ว่าถั่วของผมมันไม่งอก"

และลูกคนนี้แหละที่พ่อประทับใจมากกว่าทุกๆ คน พ่อประทับใจตรงไหน? ตรงที่มันไม่เฉโกง มันไม่มีเล่ห์เหลี่ยม มันพูดตรง พูดจริงไม่คดในข้องอในกระดูก ก็มันจะงอกได้อย่างไร ? เพราะพ่อเอาน้ำร้อนลวกไว้แล้ว แต่เจ้าเก้าคนนั้นมีเล่ห์เพทุบาย ไปซื้อถั่วที่พ่อไม่ได้ให้มาปลูก แต่ก็ดีรู้จักหาวิธีเอาตัวรอด แต่คนสุดท้ายนี่ซื่อตรง ไม่คดโกง พ่อก็เลยมอบทรัพย์สมบัติให้แก่คนที่ซื่อตรงไม่มอบให้แก่คนคด เพราะ

"ไม้คดเอาไว้ทำขอ เหล็กงอเอาไว้ทำเคียว คนคดอย่างเดียวทำประโยชน์อะไรไม่ได้"

ฉะนั้น นอกจากความซื่อสัตย์ ต้องมีความกตัญญูด้วย เพราะ คำว่ากตัญญู หมายถึง ธาตุรู้คุณของคนและสิ่งที่มีคุณแก่ตนอันเป็นเหตุให้ทะนุถนอมเทิดทูนไม่ทำลายซึ่งกันและกัน นี้คือแววที่เราจะต้องดู ..