วันถวายพระเพลิงพระพุทธเจ้า เป็นคำที่บุคคลทั่วไปเรียกขาน แต่ตามศัพท์ของพุทธศาสนาหรือฝ่ายสงฆ์เรียกว่า "วันอัฎฐมีบูชา" คือ การบูชาในดีถีที่ 8 ซึ่งเป็นวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 ตามจันทรคติ

ด้วยพระพุทธเจ้าเสด็จสู่พระปรินิพพาน เมื่อวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ครั้นถึงวันที่ 8 เป็นดิถีอัฎฐมี จึงอัญเชิญพระบรมศพแห่ไปประดิษฐาน ณ มกุฎพันธเจดีย์

ตามตำนานกล่าวว่า "ครั้นได้เวลาถวายพระเพลิง ปรากฏว่าไฟไม่ติด พระอนิรุทธพุทธสาวกได้ทราบว่าเทพยดาที่รักษาพระบรมศพ ปรารถนาจะให้คอยพระมหากัสสปพุทธสาวกผู้เป็นใหญ่ก่อน"

"วันอัฎฐมี 8 ค่ำ เดือน 6 พระมหากัสสปพร้อมด้วยพระภิกษุ 500 รูป เดินทางมาเฝ้าพระพุทธเจ้า ได้ทราบว่าพระพุทธเจ้าได้เสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว 7 วัน ต่างโศกเศร้า แล้วรีบเดินทางไปยังพระจิตกาธารที่ประดิษฐานพระบรมศพ

"พระมหากัสสปได้กล่าวสรรเสริญพระพุทธคุณและถวายสักการะ ณ ปลายพระบาท พระเพลิงก็พวยพุ่งขึ้นบนเชิงตะกอนพระจิตกาธารเป็นการถวายพระเพลิงพระพุทธสรีรฌาปนกิจ"

ประเพณีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้า (วันอัฎฐมีบูชา) หรือชาวบ้านเรียกกันทั่วไปว่าประเพณีเผาศพพระพุทธเจ้าจำลอง ซึ่งพุทธศาสนิกชน ต.วัดละมุด อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม จัดสืบทอดกันมากว่า 100 ปีแล้ว

เพื่อมุ่งหวังให้เป็นเครื่องเตือนสติพุทธศาสนิกชนได้รำลึกถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ อันจะเป็นหลักแห่งการประพฤติปฏิบัติที่เกื้อกูลขนบธรรมเนียมประเพณี รวมทั้งเพื่อรักษาประเพณีทางพระพุทธศาสนาที่ดีงามให้คงอยู่กับชุมชนท้องถิ่นตำบลวัดละมุดสืบไป

การจัดงานวันอัฎฐมีบูชา จัดหลังวันวิสาขบูชา 8 วัน ตรงกับวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 โดยในปีพ.ศ. 2548 กำหนดจัดงานประเพณีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้า ในวันที่ 30 พ.ค. ณ วัดใหม่สุคนธาราม หมู่ 5 ต.วัดละมุด อ.นครชัยศรี จ.นครปฐม

โดยวัดใหม่สุคนธาราม ร่วมกับสภาวัฒนธรรมวัดละมุด องค์การบริหารส่วนตำบลวัดละมุด และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคกลางเขต 1 จ.กาญจนบุรี

ซึ่งได้จัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น การถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ การจำลองแห่พระบรมศพพระพุทธเจ้าจำลอง การกระทำทักษิณาวัตรเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา การจัดขบวนแห่จำลองเหตุการณ์เกี่ยวกับพุทธประวัติ นรกภูมิและวิถีชีวิตไทย ที่แสดงให้เห็นถึงผู้ที่กระทำผิดศีลจะได้รับกรรมตอบสนองในรูปแบบต่างๆ ที่เป็นความทุกข์ทรมานอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ย้ำเตือนให้พุทธศาสนิกชนที่ไปร่วมงานได้เกิดสติคำนึงถึงบาปบุญคุณโทษและมีความเกรงกลัวที่จะกระทำบาป นอกจากที่กล่าวมาแล้วยังมีการแสดงมหรสพ การละเล่น และการจุดพลุตะไล และดอกไม้ไฟถวายเป็นพุทธบูชา

พิธีกรรมของการถวายพระเพลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้า จะเริ่มตั้งแต่ตอนเช้าของวันที่ 30 พ.ค. ชาวบ้านจะช่วยกันตักบาตรและถวายภัตตาหารแด่พระสงฆ์ ที่วัดใหม่สุคนธาราม

จนกระทั่งถึงช่วงบ่าย มีการจำลองพิธีอัญเชิญพระบรมศพพระพุทธเจ้าไปยังพระเมรุมาศ โดยพราหมณ์ เทวดา นางฟ้า พระสงฆ์ และพุทธศาสนิกชน จากศาลาการเปรียญ เดินทักษิณาวัตรพระเมรุมาศ 3 รอบ

ต่อจากนั้นจึงได้อัญเชิญพระบรมศพพระพุทธเจ้าประดิษฐานยังบนแท่นพระเมรุมาศ (จำลอง) ซึ่งพระเมรุมาศเป็นลักษณะสี่เสา ทรงสูง แบบโบราณ ที่ได้รับการตกแต่งอย่างสวยงามด้วยการแทงหยวก ประดับด้วยผ้าแพรพรรณ และจัดโต๊ะหมู่บูชาไว้ด้านหน้าของพระเมรุมาศ เพื่อให้พระสงฆ์ พุทธศาสนิกชน และผู้ศรัทธาพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สักการบูชาพระบรมศพ

เวลา 14.00 น. จะมีขบวนแห่เกี่ยวกับพุทธประวัติ นรกภูมิ และวิถีชีวิตไทย จากหมู่บ้านต่างๆ จำนวน 9 ขบวน เคลื่อนจากหมู่บ้านมายังวัดใหม่สุคนธาราม

เมื่อขบวนแห่ถึงวัดแล้ว (ประมาณ 17.00 น.) จะเริ่มพิธีสงฆ์ โดยพระสงฆ์ที่อยู่บริเวณพิธีจะร่วมกันสวดอภิธรรมพระบรมศพ เมื่อสวดจบ ประธานฝ่ายสงฆ์และประธานฝ่ายฆราวาสนำดอกบัวและธูปเทียนไปถวายหน้าพระบรมศพ ผู้มาร่วมพิธีทยอยนำดอกบัว ธูปเทียน ไปถวายหน้าพระบรมศพ

ชาวบ้านในแต่ละขบวนจะเดินออกบริเวณพิธี เพื่อจุดพลุ ตะไล และดอกไม้ไฟ ถวายเป็นพุทธบูชาถือเป็นเสร็จพิธี

ในช่วงกลางคืน จะมีมหรสพพื้นบ้าน ดนตรีไทย และการละเล่นที่ชาวบ้านแต่ละหมู่บ้านจัดส่งมาแสดง

เป็นงานบุญประเพณีที่พุทธศาสนิกชนจะได้ช่วยกันอนุรักษ์และสืบสานให้คงอยู่สืบไป