อบายภูมิที่ ๒ เกิดเป็นเปรตเพราะจิตโลภ

เมื่อพูดถึงเปรตหลายคนก็นึกวิญญาณที่มีรูปร่างสูงชะลูด มือยาว คอยาว ผอมแห้ง อดโซ หิวกระหาย เที่ยวขอส่วนบุญในงานบุญต่างๆ อันที่จริงแล้วเปรตมีหลากหลายชนิด แต่ละตัวมีรูปร่างแตกต่างกันไป บางตัวก็มีรูปร่างครึ่งคนครึ่งสัตว์ เช่น หัวเป็นหมูแต่ตัวเป็นคน หัวเป็นคนแต่ตัวเป็นงูเหลือม บางตัวก็มีรูปร่างสูงใหญ่ มือใหญ่ บางตัวมีตัวเน่าเหม็นปากเต็มไปด้วยหนอน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับกรรมที่ตนได้ก่อไว้

กรรมที่ทำให้ไปเกิดเป็นเปรตนั้นโดยมากเป็นบาปที่เกิดจากความโลภ เช่น ถือเอาของที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้ คดโกงหรือตู่เอาของคนอื่น ลักเล็กขโมยน้อย เป็นต้น ด้วยอำนาจแห่งความโลภไม่รู้จักพอนี้ ส่งผลให้เปรตต้องหิวโหยอยู่ตลอดเวลา จะกินก็กินไม่ได้ บางครั้งเห็นน้ำเห็นอาหารปรากฏอยู่ตรงหน้า ก็วิ่งเข้าไปด้วยความดีใจ แต่พอหยิบเข้าปาก น้ำและอาหารนั้นกลับกลายเป็นแกลบเป็นหินเป็นทรายไปหมด และบางครั้งต้องกินของสกปรก เช่น อุจจาระ น้ำเลือดน้ำหนองจากแผลสัตว์ เป็นต้น

เปรตมาจากไหน เปรตนั้นมีที่มา ๒ ทางคือ

ทางที่๑ มาจากนรก กล่าวคือ คนบางคนทำชั่วมาก ทำให้ไปเกิดในนรกใช้กรรมจนกรรมนั้นเบาบางลง แต่ยังไม่หมดยังมีเศษกรรมติดตัวอยู่ก็จะมาเกิดเป็นเปรตชดใช้กรรมต่อไปอีกจนกว่าเศษกรรมจะหมด เปรตที่มาจากนรกนี้จะเสวยผลกรรมตามลักษณะของกรรมที่ตนได้สร้างมา เช่น เปรตตนหนึ่งเรียนวิชาดีดก้อนกรวดมา สามารถดีดก้อนกรวดทะลุหูคนและสัตว์ได้ เมื่อเรียนจบแล้วก็เกิดร้อนวิชา อยากจะทดลองว่าวิชาที่ตนเรียนมาจะได้ผลแค่ไหน บังเอิญเดินไปพบพระปัจเจกพุทธเจ้าองค์หนึ่ง จึงดีดก้อนกรวดทะลุหูของท่าน ส่งผลให้ท่านดับขันธ์ในทันที ด้วยผลกรรมนั้นทำให้เขาต้องไปรับกรรมในนรกสิ้นกัปกัลป์ เมื่อพ้นจากนรกแล้วได้มาเกิดเป็นเปรตมีก้อนหินเหล็กลุกโชนด้วยเปลวไฟทุบหัวอยู่ตลอดเวลา เรื่องนี้ปรากฏในหนังสือพระธัมมปทัฏฐกถา ภาค๓ เรื่องสัฏฐิกูฏเปรต หน้า ๒๔๒-๒๔๖

ทางที่๒ คือ มาจากมนุษย์โดยตรง กล่าวคือ บุคคลที่ทำกรรมอันพอเหมาะพอดีกับที่จะต้องมาเกิดเป็นเปรต เมื่อตายจากมนุษย์แล้วก็ไปเกิดเป็นเปรตโดยตรงเลย เช่น เปรตเฝ้าต้นมะม่วง ที่ก่อนตายเป็นพ่อค้าถูกโจรปล้นขณะเดินทางกลับบ้าน ได้วิ่งหนีและแอบเอาทรัพย์ฝังไว้ใต้ต้นมะม่วง เมื่อโจรตามทัน บังคับให้บอกที่ซ่อนทรัพย์แต่ไม่ยอมบอก จึงถูกโจรฆ่าตาย ด้วยความที่ตายขณะที่จิตหวงในทรพัย์จึงเกิดเป็นเปรตประจำอยู่ที่ต้นมะม่วงนั่นเอง เรื่องนี้ปรากฏในหนังสือพระสูตรและอรรถกถา แปล เล่มที่ ๔๙ หน้า ๕๗๙ เรื่องอัมพวนเปตวัตถุ

อบายภูมิที่๓ เกิดเป็นอสุรกายเพราะจิตมีโทสะ

อสุรกาย แปลว่า ผู้มีรูปร่างหน้าตาไม่สวยงาม บางท่านแปลว่า ผู้ยินดีในของไม่สะอาด คือชอบกินของดิบ ของคาว เลือดสดๆ คนที่ชอบทานอาหารประเภทลู่ ลาบเลือด หรืออาหารประเภทเปิบพิสดาร เช่น กินสมองลิงเป็นๆ เนื้อสดๆ ท่านว่าชาติก่อนเคยเกิดเป็นอสุรกาย เพราะยังมีอุปนิสัยเดิมติดมาจึงทำให้ชอบกินอาหารประเภทนี้

อสุรกาย ถ้ายกตัวอย่างแบบใกล้ตัวคนไทยก็ได้แก่พวกผีต่างๆ เช่น ผีกระสือ ผีกระหัง ผีปอบ ผีตานี ผีพราย ผีบรรพบุรุษ หรือพวกสัมภเวสีทั้งหลาย

อสุรกาย ถ้ายกตัวอย่างท่านแบ่งเป็น ๒ จำพวก คือ พวกที่มีกรรมหนัก ร่างกายจะทรุดโทรม หน้าตาซีดเซียว น่าเกลียดน่ากลัว เที่ยวหากินของสกปรก เช่น ซากศพคนและสัตว์ หรือเศษอาหารที่เขาทิ้งตามขยะ หรือที่เขาจัดใส่กระทางทิ้งไว้ตามสี่แยก พวกนี้จะคอยหลบหน้าผู้คนอยู่เสมอ

จำพวกที่๒ ได้แก่ พวกที่มีกรรมเบาบาง กำลังจะพ้นจากความเป็นอสุรกาย รูปร่างกายจะอ้วนท้วนสมบูรณ์ แต่ผิวกายจะเป็นสีดำ มีฤทธิ์สามารถบันดาลให้สมหวังในบางสิ่งบางอย่างได้ มักชอบรับสินบนชาวบ้าน อยู่ประจำตามศาลต่างๆ ใครบูชาดีเลี้ยงดีก็บันดาลให้สมหวัง ใครลบหลู่ไม่ให้ความเคารพก็มักจะทำร้ายทำอันตรายให้ หลวงพ่อฤๅษีลิงดำ กล่าวไว้ในหนังสือไตรภูมิว่า

“อสุรกายประเภทนี้มักจะปลอมตัวเป็นเจ้าเข้าทรงคนนั้นคนนี้ ทำท่าเป็นเทพองค์นั้นองค์นี้ เพื่อรับสินบานจากชาวบ้าน”

ที่มาของอสุรกายนี้ก็มี ๒ ทาง คือ ทางที่ ๑ มาจากเปรต กล่าวคือ เมื่อบุคคลทำกรรมชั่วไปเกิดในนรกชดใช้กรรรมหมดแล้ว แต่ถ้าเศษกรรรมยังเหลือก็จะมาเกิดเป็นเปรต เมื่อชดใช้กรรรมในความเป็นเปรตหมดแล้วแต่กรรมยังเหลืออีก ก็ต้องมาเกิดเป็นอสุรกายชดใช้กรรม จากนั้นถ้ากรรมยังเหลืออีกค่อยไปเกิดเป็นสัตว์ดิรัจฉานเป็นลำดับไป

ทางที่ ๒ มาจากมนุษย์โดยตรง คือมนุษย์ประกอบกรรมชั่วเอาไว้ แต่ไม่หนักพอที่จะไปเกิดในนรกหรือเปรต ก็จะไปเกิดเป็นอสุรกายเลย ดังเรื่องที่หลวงพ่อจรัญเล่าไว้ในหนังสือพุทธวิธีเตรียมตัวตายว่าผู้ที่ตายไปพร้อมกับจิตที่มีโทสะจะไปเกิดเป็นอสุรกาย ท่านได้ยกตัวอย่างของผัวเมียคู่หนึ่งที่ทะเลาะกันขณะขับรถ เรื่องสามีมีชู้ ตกลงกันไม่ได้ ด้วยความโมโห สามีจึงขับแหกโค้งตายทั้งคู่ กลายเป็นอสุรกายประจำอยู่ที่โค้งนั้น ซึ่งปัจจุบันก็ยังอยู่