เคยได้ยินคำว่า "พระอาพาธทางจิต" มีด้วยเหรอค่ะ
ปกติพระต้องปฎิบัติตามพระวินัยแล้วทำไมต้องมีพระอาพาธทางจิตด้วย
ธรมดาแล้วน่าจะเป็นปุถุชนคนธรรมดาเราๆนี้ไม่ใช่
อยากทราบจริงค่ะ

ทุกข์คู่สุข มันไม่เลือกหน้า ไม่เลือกผิว ไม่เลือกอายุ ไม่เลือกเพศ หญิง ชาย ไม่เลือกสถานที่
ผู้ใดไม่เข้าใจย่อมรับความจริงที่ปรากฏไม่ได้ หรือรับผลของเหตุที่ก่อไม่ได้
ย่อมอ่อนวอน กระวนกระวาย เที่ยววิ่งหาที่ดับทุกข์จากภายนอก เมื่อไม่เจอย่อมเศร้าหมอง เหงาง่วงซึม
ทุกข์คู่สุข มันไม่เลือกผ้า เลือกสี เลือกเครื่องแบบ เลือกดาว ตั้งแต่ออกมาจากแม่จนกลับเข้าหาเตาแห่งความร้อน




การอาพาธทั้งในจิตที่เป็นเหตุและจิตที่เป็นผล

จิตประกอบด้วยธรรม 2 ส่วน
1.ธรรมที่เป็นจิต เรียกว่า วิญญาณขันธ์
2.ธรรมที่เจือจิต เรียกว่า เจตสิกธรรม ได้แก่ขันธ์ 3 คือ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ และสังขารขันธ์

ทั้งธรรมที่เป็นจิตและธรรมที่เจือจิต เป็นนามขันธ์ เรียกว่า นามขันธ์ 4

นามขันธ์ 4 เป็นอนิจจัง ทุกขัง และอนัตตา
นามขันธ์ 4 เป็นอนิจจัง ทุกขัง และอนัตตา จึงมีความเกิด ความแก่ ความเจ็บไข้ไม่สบาย มีความตาย ฯลฯ เป็นปกติธรรมดา
อย่างนี้เรียกว่าอาพาธด้วยสามัญลักษณะของไตรลักษณ์

นามขันธ์ 4 เป็นอนัตตา จึงเป็นไปเพื่ออาพาธ คือมีความเจ็บไข้ไม่สบาย
ความเจ็บไข้ไม่สบาย เราเรียกว่าอาพาธ ในภาษาบาลี เรียกว่า ป่วย ในภาษาไทย




การอาพาธในจิตที่เป็นเหตุ

นอกจากนี้ อีกนัยหนึ่งการอาพาธทางจิตของสัตว์โลกในจิตที่เป็นเหตุ คือการที่จิตนั้นประกอบด้วยราคะหรือโลภะ หรือประกอบด้วยโทสะ หรือประกอบด้วยโมหะ
อย่างนี้เรียกว่าอาพาธด้วย อกุศลมูล

การอาพาธตามนัยทั้ง 2 นี้เป็นกันทุกตัวสัตว์ที่เป็นปุถุชนตั้งแต่สัตว์นรก เปรต อสุรกาย/วินิบาต สัตว์เดรฉาน มนุษย์ เทวดา พรหม
เทวดา และพรหม แม้อยู่ในสุคติภพ แต่มีอาพาธด้วยโมหะในจิตในภพนั้น ๆ เป็นมูล


ดังนั้นพระภิกษุ สามเณร ภิกษุณี สามเณรี
ถ้ายังเป็นปุถุชนอยู่ ไม่เจริญสมถะวิปัสสนา ไม่ฝึกจิตฝึกใจให้มั่นคงถูกต้องตามมรรคมีองค์ 8 แล้วล่ะก็ ต้องอาพาธทางจิตกันทุกคน


นอกจากนี้ meawsad [DT08364] เจ้าของกระทู้ผู้ถาม....
ถ้ายังเป็นปุถุชนอยู่ ไม่อบรมสมถะวิปัสสนา ไม่ฝึกจิตให้มั่นคง
ยังตั้งอยู่ในความประมาทในโลกคือวัฏฏะ
ท่านก็เป็นผู้ที่ได้ชื่อว่า เป็นผู้ป่วยหรืออาพาธทางจิตด้วยเช่นเดียวกันครับ

ยังมีขันธ์ 5 อยู่ตราบใด ก็ยังป่วยยังอาพาธทางจิตได้อยู่ตราบนั้น
ไม่ต้องการป่วยทางจิตก็ต้องบรรลุมัคค 4 ผบ 4 ดับขันธ์ปรินิพพานครับ


สัพเพสังขารา อนิจจา.....สังขารทั้งหลายทั้งปวงไม่เที่ยง
สัพเพสังขารา ทุกขา.....สังขารทั้งหลายทั้งปวงทนอยู่ไม่ได้ต้องแปรเปลี่ยน
สัพเพธัมมา อนัตตา.....สภาวะธรรมทั้งหลายทั้งปวงไม่ใช่ตัวตน


เจริญในธรรมครับ


สาธุท่านเหล่าซือ


อนุโมทนา ค่ะ สาธุ


สาธุครับท่านเหล่าซือ DT08096